Mirasta Saklı Pay

                                                                                                                                               SAKLI PAY

  Türk Medeni Kanunu'nu, mirasbırakana belli yakınlıkları olan yasal mirasçıları mirasbırakanın bazı tasarruflarına karşı korumuştur. Bunlardan biri de Saklı Paydır.Yasanın miras payını koruduğu mirasçılara " saklı paylı mirasçı", bunların miras paylarına da "saklı pay" denilir.

  Hukuk sistemimizde saklı paylı mirasçıların bu miras paylarının korunması kendiliğinden gerçekleşmez. Mirasbırakanın, mirasçının saklı payını yok sayan bir işlem yapması halinde, işlem kendiliğinden hükümsüz sayılmaz. Saklı pay mirasçısı kendine tanınan belirli süreler içinde açılacak bir dava kendi saklı payını talep edebilir. Hukukumuzda buna"tenkis davası"denir.

Kimler Saklı Paylı Mirasçıdır?

  Hukukumuzda saklı pay mirasçıları, miras bıraknın altsoyu(çocukları,torunlarıtorunlarının çocuklar vd.),eşi,ana ve babasıdır.

Saklı Pay Oranları Nelerdir?

-Altsoy için yasal miras payının yarısı(1/2'si)

-Ana ve babanın hir biri için yasal miras payının dörtte biri(1/4'ü)

-Sağ kalan eş için, altsoy veya anne baba ile birlikte mirasçı olması durumunda yasal miras payının (altsoy ile1/4,ana baba  ile1/2)tamamı, diğer durumlarda yasal miras payının3/4'ün dörtte üçü (3/4'ü)  (Yani eş 3. zümre ile birlikte mirasçı ise 3/4 x 3/4=9/16'dır)

Örneğin: (A) 'nın ölümü üzerine sadece bir çocuğu(B) hayattta ise (B)'nin saklı payı mirasın 1/2'si kadardır. A'nın terekesinde 100.000 TL olsun. (B)'nin saklı payı 50.000 TL'dir. Geriye kalan 50.000 TL üzerinde (A) istediği gibi tasarrufta bulunabilir.

Miras bırakanın sağken yaptığı saklı payı ihlal eden bağışlamaların terekeye iadesi gerekir.Örnek vermek gerekirse;

 (C)'nin yasal mirasçısı olarak kızı(D) vardır. (C)'nin ölümünden sonra terekede 20.000 TL'si vardır. (C) ölmeden 2 ay önce arkadaşı (E)'ye 50.000TL'lik araba bağışlamıştır. Burada saklı pay hesaplanırken 20.000 TL +50.000 TL olarak hesaplanır. Yani (C)'nin ölümünden sonra kalan tereke 70.000 TL'dir. Kızı (D)'nin  saklı payı 1/2 olduğundan  35.000 TL'lik saklı payı vardır. Ancak (C)'nin kızı (D) 'nin ilk başta aldığı mirası 20.000 TL'dir. Bu durumda kalan 15.000 TL'için (D),(E) ye karşı tenkis davası açabilir.

Bir başka örnekte (A)'nın 3 çocuğu vardır. Bunlar (Ç1),(Ç2),(Ç3) olsun. A'nın terekesinde 120.000 TL'si vardır. Her bir çocuğun miras payı 1/2'dir. Yani (Ç1) 40.000 TL,(Ç2) 40.000 TL ve (Ç3) 40.000 TL  şeklindedir. Örneğin (A)  terekesindeki 120.000 TL'nin hepsini bağışlamış olsun. Bu durumda çocukların saklı payı devreye girer. Yani. her bir çocuğun yasal miras payı 40.000(Mirasın 1/3'ü) TL iken,her bir çocuğun saklı payı 1/2 olduğundan 40.000 TL'nin yarısı 20.000 TL'dir.

Saklı Payı İhlal Edilen Mirasçıların Açacağı Dava 

  Mirasbırakanın saklı pay mirasçılarının haklarını ihlal eden tasarrufların(bağış ve devirler) iptal edilmesi ve bu tasarufların tekrar terekeye dahil edilmesi için açılan davaya "Tenkis Davası" denilmektedir. 

   Tenkis davasıyla ilgili ayrıntılı bilgi için "Yazılarımız" kısmında "Tenkis Davası" ile ilgili bilgi alabilirsiniz.